HARMONIJA
Muzička harnonija je jedna od grana teorije muzike koja se bavi proučavanjem akorda, odnosno dva ili više tonova odsviranih istovremeno i njihovog međuodnosa.
Harnonija u muzici je pojam koji se javlja od antičkog doba u različitim značenjima; kao sinonim za muziku i melodiju, kao naziv za tonski sistem, tonski rod ili raspon oktave, ili pak za tip lestvice i kao oznaka za polifoniju.
Konačno utemeljenje harmonije, dao je francuski kompozitor i teoretičar Žan Filip-Ramo svojim „Traktatom o harmoniji“ ("Le Traite de l`harmonie"). Kao što kaže naziv, funkcionalno-određena harmonija podrazumeva prisustvo lestvičnih funkcija. One mogu biti tonična, subdominantna i dominantna, pri čemu nekoliko akorada zastupa svaku od njih.
Toničnu funkciju zastupa prvi stupanj, odnosno glavni akord u tonalitetu, a njegovi „zamenici“ mogu biti i treći i šesti; subdominanta je četvrti stupanj, a mogu je zastupati drugi i šesti stupanj, dok je dominanta peti stupanj, a zastupaju je i treći i sedmi stupanj. Redosled funkcija je veoma bitan u izgradnji harmonskog stava, on može biti tonika-dominanta-tonika, tonika-subdominanta-dominanta-tonika, ređe tonika-subdominanta-tonika, dok je veza dominanta-subdominanta praktično nemoguća.
Tempo trajanja i smenjivanja funkcija u koheziji je sa tzv. „harmonskim ritmom“ i metrikom. Osnovni element harmonije jeste akord, a on može biti trozvuk (koji se javlja na svakom lestvičnom stupnju), četvorozvuk (koji se javlja na drugom, petom i sedmom stupnju, kao i na pojedinim alterovanim akordima), dok je sve do kraja perioda romantizma, najveći višezvuk bio petozvuk (javljao se samo kao nonakord na dominanti). Kroz praksu, ustalila su se dva „harmonska stava":
-
strogi, koji podrazumeva postojanje četiri stalna glasa (to su sopran, alt, tenor i bas), što primenu velikom većinom nalazi samo u horskoj muzici. Vođenje glasova, razrešenje tzv. kritičnih tonova i akordske veze veoma su striktni. Tipovi akorada, bez obzira na broj tonova, prilagođavaju se ovoj situaciji.
-
slobodni, koji znatno veću primenu nalazi u instrumentalnoj i vokalno-instrumentalnoj muzici, te podrazumeva promenljivi broj glasova i slobodniji harmonski ritam. Vođenje glasova je nešto slobodnije nego u strogom stavu.
Upisanim učenicima predlažemo da kreiraju korisnički nalog radi lakšeg praćenja zakazanih časova kao i obaveštenja o novostima na blogu ...
Link za registraciju se nalazi na vrhu svake stranice. Registracija se obavlja samo jednom nakon čega će vas sistem automatski prepoznati svaki sledeći put kada posetite sajt, ako ostanete prijavljeni na sajtu ili će tražiti da se prijavite ako se odjavite.